The Afterlife of Sacrifice in the Kurdish Movement
Abstract
What happens when sacrifice is imagined in terms of a debt that can be repaid? In the ongoing conflict begun in 1984 between the Kurdistan Workers’ Party and the Turkish state, Kurdish revolutionary discourse has characterized death as the required price for liberation. After 2002, a shift away from revolutionary violence and an increase in civil politics with more diverse actors allowed for public recognition of sacrifice other than death. This ethnography in Diyarbakır conceptualizes “the afterlives of revolutionary sacrifice” to unearth the multiple temporalities of revolutionary struggle. Rather than viewing sacrifice through the lens of the revolutionary sacred, the article rethinks revolution through the vulnerabilities, relationships of care, and hopes that such temporalities entail. It highlights the afterlives of sacrifice to complicate the traditional narratives of heroism and martyrdom, sheds light on everyday struggles, affects, and relationships, and questions how we value sacrifice for political change.
ÖZET
Bedelin geri ödenebilecek bir karşılığı tahayyül edildiğinde ne olur? Kürdistan İşçi Partisi ile Türkiye devleti arasında 1984 yılında başlayan ve halen devam eden çatışmada, Kürt devrimci söylemi ölümü özgürlük için ödenmesi gereken bir bedel olarak nitelendirmiştir. 2002’den sonra devrimci şiddetten uzaklaşılması ve daha çeşitli aktörlerin yer aldığı sivil siyasetin oluşması, ölüm dışındaki bedellerin de kamuoyu tarafından görülmesini sağladı. Diyarbakır’da geçen bu etnografik çalışma, devrimci mücadelenin çoğul zamansallıklarını ortaya çıkarmak için «devrimci bedelin sonraki yaşamlarını» kavramsallaştırıyor. Makale, bedeli devrimci kutsalın merceğinden görmek yerine, devrimi bu tür zamansallıkların barındırdığı kırılganlıklar, ihtimam ilişkileri ve umutlar üzerinden yeniden düşünüyor. Geleneksel kahramanlık ve şehitlik anlatılarını karmaşıklaştırmak için bedelin sonraki yaşamlarını vurgulamakta, gündelik mücadelelere, duygulara ve ilişkilere ışık tutmakta ve siyasi değişim için bedel nasıl değer verdiğimizi sorgulamaktadır.
KURTE
Çi dibe dema bedêl wek deynekê tê xeyalkirin ku paşê dikaribe bê dayîn? Di şerê navbera Partiya Karkerên Kurdistanê û dewleta Tirkiyeyê de ku di 1984an de destpêkirî û hê jî berdewam e, gotara şoreşger a kurd mirinê wek bihayeke ji bo azadiyê lazim wesf kiriye. Piştî 2002yan, dûrketina ji şîdeta şoreşger û bi geşbûna siyaseta sivîl ya bi aktorên cihêtir, rê li ber vekir ku derveyî mirinê jî bedelên din ji aliyê raya giştî ve werin dîtin. Vê xebata etnografîk a li Diyarbekirê, ji bo derxistina holê ya pirhejmariya wextînî ya têkoşîna şoreşger, “jiyanên paşê yên bedêlên şoreşger” têgînî dike. Gotar, di dewsa dîtina bedêlê ya ji rojika pîroziya şoreşgerê de; şoreşê bi rêya şikestinbarî, têkiliyên îhtîmamê, hêviyên ku wextîniyên vî cureyî dihewînin ji nû ve difikire. Ji bo tevlîhevkirina vegotinên şehîdî û qehremaniyên kevneşopî, bal dikişîne ser jiyanên piştî bedêlê, ronî dide ser têkoşîn, hest û têkiliyên rojane û pirsiyar dike ka ji bo guherînên siyasî em çawa qîmet didin bedêlê.
Keywords
sacrifice; revolution; debt; bedel; afterlives of sacrifice; Kurdistan Workers’ Party; Turkey; devrim; borç; bedelin sonraki hayatları; Kürdistan İşçi Partisi; Türkiye; bedêl; şoreş; deyn; jiyanên paşê yên bedêlê; Partiya Karkerên Kurdistanê; Tirkiye
Copyright
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.